Wetenschappers waarschuwen al tientallen jaren dat de opwarming onder de 1,5 graad Celsius boven het pre-industriële niveau moet blijven.
Het rapport van maandag, van het Intergouvernementeel Panel over klimaatverandering (IPCC) van de VN, toonde aan dat als die limiet wordt overschreden, sommige veranderingen honderden – zo niet duizenden – jaren onomkeerbaar zullen zijn. En sommige veranderingen kunnen permanent zijn, zelfs als de planeet weer afkoelt.
De wereld is al 1,1 graad Celsius warmer dan vóór de industrialisatie, volgens de schatting van het IPCC, die als conservatief wordt beschouwd. We gaan nu snel richting 1,5 graad.
De wereld ligt op schema om in vijf scenario’s die in het IPCC-rapport worden overwogen, minstens 1,5 ° Celsius boven het pre-industriële niveau op te warmen. Alleen het scenario met de laagste uitstoot, waarin de uitstoot van kooldioxide rond 2050 tot nul daalt, zou de planeet uiteindelijk onder deze grens brengen.
Bij elke extreme gebeurtenis worden ecosystemen meer naar zogenaamde kantelpunten geduwd waarboven onomkeerbare veranderingen kunnen plaatsvinden, aldus het rapport.
Bij een opwarming van bijvoorbeeld 2 graden loopt volgens het rapport maar liefst 18% van alle landsoorten een hoog risico op uitsterven. Bij 4 graden wordt 50% van de soorten bedreigd.
Zeer kwetsbare ecosystemen in het noordpoolgebied, de bergen en aan de kusten lopen het grootste risico voor deze veranderingen, zeggen de auteurs. Het smelten van ijskappen en gletsjers zal een versnelde zeespiegelstijging veroorzaken, die eeuwenlang onomkeerbaar is.
Bossen, veengebieden en permafrost – plaatsen waar broeikasgassen van nature worden opgeslagen – lopen het risico in een situatie terecht te komen waarin ze die gassen in de atmosfeer uitstoten, wat nog meer opwarming veroorzaakt.